قانون- زيان انباشته ايران‌خودرو در نيمسال اول سال ۹۵به رقم سرسام‌آور ۴ هزار ميليارد تومان رسيد، يعني شرکت ايران خودرو در سال مالي قبل در نيمسال اول ۴۶۳ريال زيان به ازاي هر سهم ساخته است که اين اين رقم در پايان دوره ۱۲ماهه به ۷۸۱ريال خواهد رسيد.
به گزارش قانون به نقل از نسیم؛ تازه‌ترين اطلاعات آماري نشان مي‌دهد ۲ شرکت ايران خودرو و سايپا در سال مالي قبل دست‌کم ۲ هزار ميليارد تومان به‌دليل دريافت وام به سامانه بانکي پرداخت کرده‌اند و اين رقم همچنان و براي سال مالي جاري در حال افزايش است.
در شرايطي که حاشيه سود صنعت خودروسازي نسبت به صنايع ديگر بسيار پايين‌تر است، با اين حال بخش زيادي از درآمد شرکت‌هاي خودرو ساز صرف باز پرداخت اقساط وام‌هايي مي‌شود که با بهره‌هاي بسيار سنگين از بانک‌ها دريافت کرده‌اند.
اقتصاددان‌ها بارها نسبت به تصحيح نرخ سود بانکي و اثري که بانک‌ها بر صنايع ايران گذاشته‌اند هشدار داده‌اند اما دولت در ۴سال گذشته اقدام ساختاري در اين‌باره انجام نداد. تحليلگران همچنين بر اين باورند که بخش عمده رکودي که اقتصاد ايران را زمينگير کرده است ناشي از بهره‌هاي سنگين بانکي و تخصيص نيافتن بهينه منابع مالي به صنايع است. در چنين شرايطي دو نمونه آماري از صنايع ايران مهر تأييدي بر نظر اقتصاد دانان است.
اطلاعات آماري از صورت سود و زيان ۲شرکت بزرگ خودروساز يعني ايران خودرو و سايپا نشان مي‌دهد بخش عمده سود اين دو شرکت در سال مالي قبل صرف پرداخت بهره بانکي شده که طبق پيش‌بيني رسمي ارائه شده به بورس اين روند در سال مالي جاري هم تداوم خواهد يافت. گزارش‌هاي مالي ۶ماهه شرکت ايران‌خودرو (واقعي حسابرسي شده) براي سال مالي قبل نشان مي‌دهد که شرکت ايران‌خودرو در سال قبل جمعا ۱۰هزارو۳۹۴ميليارد تومان درآمد داشته است که از اين مقدار ۹۱۱۷ميليارد تومان بهاي تمام‌شده محصولاتش بوده است و جمع کل درآمد ناخالص ايران خودرو براساس گزارش ۶ماهه سال مالي ۹۵جمعا ۱۲۷۷ميليارد تومان بوده است.
اين شرکت در همين مدت ۱۳۳۷ميليارد تومان را صرف باز پرداخت اقساط وام‌هايي کرده که از بانک‌ها دريافت کرده است. براساس پيش‌بيني‌هاي اين شرکت احتمالا مقدار کل بازپرداخت اقساط اين وام بيش از ۱۷۵۰ميليارد تومان است که البته با توجه به ارائه نشدن صورت‌هاي مالي ۹و ۱۲ماه هنوز رقم دقيق آن مشخص نيست. اما اين شرکت در عين حال پيش‌بيني کرده که رقم کل اقساط وام‌هايي که بايد امسال بپردازد هم بيش از ۱۶۲۰ميليارد تومان خواهد بود.
با چنين شرايطي زيان انباشته اين شرکت در نيمسال اول سال ۹۵به رقم سرسام‌آور۴هزار ميليارد تومان رسيد، يعني شرکت ايران خودرو در سال مالي قبل در نيمسال اول ۴۶۳ريال زيان به ازاي هر سهم ساخته است که اين اين رقم در پايان دوره ۱۲ماهه به ۷۸۱ريال خواهد رسيد.
خودروسازها در واقع براي جبران کسري سرمايه در گردش به ناچار از بانک‌ها با بهره‌هاي بالا وام مي‌گيرند تا بتوانند به حيات خود ادامه دهند. اين وام‌ها خودروسازان ايراني را عملا به برده بانک‌ها تبديل کرده چنان که ايران‌خودرو در نيمه نخست پارسال هم ۹۸۰ميليارد تومان و سايپا ۷۷۰ميليارد تومان سود به نظام بانکي پرداخت کرده بودند.
اين ارقام نشان مي‌دهد رويه پرداخت سود خودروسازها به نظام بانکي نه‌تنها متوقف نشده است بلکه همچنان رو به افزايش است زيرا براساس آمار موجود مقدار بازپرداخت‌هاي شرکت ايران خودرو به نظام بانکي در سال ۹۵نسبت به سال ۹۴دست‌کم ۳۶درصد افزايش يافته است.
اين موضوع در کنار حاشيه سود بسيار اندک شرکت‌هاي خودروساز که حتي در برخي سال‌ها به ۳تا۴درصد هم رسيده است به يک معضل بزرگ براي خودروسازي ايران تبديل شده است که در نهايت زيان آن را مشتري از جيب خود مي‌پردازد چرا که پرداخت بهره‌هاي سنگين به نظام بانکي هزينه تمام‌شده توليد را هم افزايش مي‌دهد. با اين شرايط همه آنچه شرکت‌هاي خودرو ساز توليد مي‌کنند يک راست راهي جيب بانک‌ها مي‌شود.
همچنين طبق گزارش عملکرد ۹ماهه سايپا کل سود عملياتي اين شرکت ۶۶۸ميليارد تومان بوده که بابت پرداخت هزينه مالي (عمدتا تأمين هزينه سود تسهيلات دريافت شده از بانک ها) از بين رفته است. طبق اين آمار رقم بهره‌اي که بانک‌ها بابت سود وام‌هاي خود از سايپا در ۹ماه منتهي به آخر آذر۹۵ دريافت کرده‌اند از ۷۷۶ميليارد تومان هم فراتر رفته است.
براساس اطلاعيه‌هاي قبلي منتشر شده در بورس تهران رقم زيان انباشته سايپا (در گروه اصلي) در ۹ماه سال مالي۹۵ معادل ۸۹ميليارد تومان بوده است. اين رويه منجر شد تا با توجه به اينکه سود حاصل از سرمايه‌گذاري‌ها در شرکت‌هاي تابعه سايپا هنوز افشا نشده، انتظار تحقق نيافتن سود برآورد شده در پايان سال مالي ۹۵باعث شود، سهامداران به نگهداري بلندمدت اين سهم اقبال چنداني نشان ندهند.
در همين رابطه کارگزاري آبان در تحليلي از عملکرد سايپا نوشت:يکي از مهم‌ترين مشکلات سايپا، هزينه مالي بالاي اين شرکت است. به‌طوري که در بودجه فعلي سال ۹۵با افزايش ۱۸درصدي نسبت به بودجه قبلي تقريبا به اندازه سود عملياتي، هزينه مالي پيش‌بيني شده است.
شرکت در بودجه قبلي براي سال ۹۵پيش‌بيني کرده بود از محل سود سهام درآمد ۳,۴۳۴ميليارد ريالي داشته باشد که در بودجه فعلي با تعديل منفي ۲۷درصدي ۲,۴۹۱ميليارد ريال برآورد شده است. درحالي‌که سرمايه‌گذاري سايپا در آخرين بودجه سال ۹۵پيش‌بيني کرده ۶۳ريال سود به ازاي هر سهم داشته باشد، سايپا در بودجه فعلي خود پيش‌بيني کرده است اين مبلغ ۵۲۳ريال باشد و تنها ۶ريال آن تقسيم شود.
شرکت در بودجه فعلي پيش‌بيني کرده ۴,۷۸۳ميليارد ريال درآمد متفرقه داشته باشد که افزايش ۱۰۵درصدي نسبت به بودجه قبلي سال ۹۵داشته است. ۲,۳۸۲ميليارد ريال از اين مبلغ حاصل از فروش اقساطي پيش‌بيني شده که با بودجه قبلي تفاوت چنداني ندارد اما مبلغ ۱,۹۰۴ميلياردريال از اين سرفصل درآمد ساير عنوان شده که بر ابهام بودجه فعلي افزوده است.