توسعه همه جانبه کشور و ثبات،کارآمدی، پایداری و اقتدار نظام بی شک منوط به وجود یک نظام اخلاقی کارآمد و پایبندی تمامی شهروندان ایران زمین به آن، گذشته از توانایی ها، جایگاها، مناصب و امکانات است. به باور نگارنده، حل و فصل ناکارآمدی‌هاي مدیریت کلان، دشواری‌ها و دغدغه‌های ساحت‌های اقتصادی، سیاسی، فرهنگی، علمی، معیشتی، دفاعی و ... بدون استقرار و پایبندی همه شهروندان به یک نظام اخلاقی بسیار دشوار، پرهزينه و طولانی مدت خواهد بود.
بدون هیچ تعصب و غرض ورزی باید بپذیریم، بنا بر شواهد فراوان عینی، ملموس و در برخی موارد دردناک (از جمله انواع ناهنجاری های اجتماعی، بی اخلاقی‌ها و بی‌نظمی های سیاسی/اداری باور نکردنی و عملکرد فراقانونی در برخی عرصه ها و...) از زندگی روزمره شهروندان در همه نقاط ایران زمین ، اندیشه ها، الگوها، طرح ها، سیاست ها و اقدامات اخلاقی در کشور دچار آسیب های بسیار جدی شده است.
الگوها، نخبگان و مراجع اخلاقی رسمی و غیر رسمی بعد از گذشت چهار دهه از انقلاب در انجام وظیفه خود که همانا تبیین، تولید و ترویج اندیشه‌ها و رفتار اخلاقی در جامعه بوده است، ناکام بوده اند. بیایيم به‌خاطر آینده، سربلندی، اقتدار، مصلحت و امنیت ایران بپذیریم که نظام اخلاقی در جامعه آسیب جدی دیده است و در بسیاری موارد میان شهروندان و مراکز رسمی و غیر رسمی اختلاف دیدگاه اساسی در امور، اندیشه‌ها، رفتار و چیستی اخلاقی وجود دارد.
آسيب به يك تمدن
بنیاد تمدن و مرز میان زیست طبیعی با زندگی اجتماعی، وجود درک، اندیشه ها و باورهای اخلاقی است و درک اخلاقی، هدایت کننده تمامی افعال (اجتماعی) انسان‌ها در اشکال فردی و جمعی را بر عهده دارد. آسیب و ناکارآمدی اخلاق اجتماعی به معناي آسیب و ناکارآمدی تمدن اجتماعی است. اخلاق میزان یا سنگ محک ترازويي است که یک طرف آن تمدن و طرف دیگر آن زیست طبیعی است.
لزوم كارگروهي از انديشمندان
بنابراین، ایجاد کار گروهی از اندیشمندان دانشگاهی در عرصه‌های علوم انسانی‌و اجتماعی به منظور آسیب‌شناسی، ریشه یابی، تحلیل و ارائه راهکارها، طرح ها و راهبردی عملی و کارآمد مبتنی بر درک و تشخیص عینی و کاربردی از ضرورت رعایت، چیستی و چرایی مقوله اخلاق اجتماعی، باید یکی از بنیادی‌ترین دغدغه‌های ريیس‌جمهور دوازدهم باشد. به این دلیل ساده که تمامی تلاش هایی که در راستای حل و فصل دشواری‌ها در عرصه‌های اقتصادی، سیاسی، دفاعی، فرهنگی، علمی، روابط خارجه و... توسط دلسوزان ایران زمین در هر جایگاه و سطحی که انجام می شود، بدون درک و پذیرش یک نظام اخلاقی کاربردی، نتایج پایدار و کم هزینه نخواهد داشت.
چرا که عرصه های سیاسی، اقتصادی، دفاعی، فرهنگی و... اموری مربوط به زیست عینی و ملموس شهروندان بوده و ايشان، بازیگران اصلی عرصه‌ها و امور فوق هستند. در صورتی که شهروندان و به ویژه نخبگان، یک مسیر حرکت و اهداف مشخص جمعی و نه فردی و جناحی برای رفتار، عملکرد و اهداف خود نداشته باشند، چگونه می خواهند یا می توانند در فعالیت های گوناگون اجتماعی موفق و به توسعه، پایداری، آرامش و امنیت جامعه کمک کنند.
شاید تبیین بسیار ساده اخلاق این‌گونه باشد كه کارآمدی در امور گوناگون انسانی و اجتماعی منوط به یک نحوه خاص عمل کردن، اندیشیدن و رفتار کردن است. سرچشمه و کیفیت اندیشه‌ها، عملکرد و رفتار انسانی درک اخلاقی به حساب مي‌آيد که همانا تشخیص صحیح و کاربردی امور پیرامون است. سر تا سر تاریخ بشر گواه این حقیقت انکارناپذیر است که هیچ حکومتی بدون استقرار یک نظام اخلاقی کاربردی و رعایت آن توسط شهروندان و به ویژه نخبگان سیاسی؛ پایدار، کارآمد و مقتدر نخواهد بود.
نابسامانی اخلاقی برآیند تزلزل اخلاق
نابسامانی اخلاقی میان شهروندان برآیند مستقیم تزلزل اخلاق اجتماعی که به نوبه خود محصول فقدان درک مشترک از ضرورت رعایت، کاربرد و چیستی مفهوم اخلاق میان نخبگان انتصابی، انتخابی و متنفذین در ساحت های گوناگون است.
بدون اسقرار یک نظام اخلاقی کاربردی مورد پذیرش«همه شهروندان و به ویژه نخبگان»، توسعه امور اقتصادی، سیاسی، فرهنگی، دفاعی، روابط خارجه و... نه فقط بسیار پرهزینه و طولانی مدت خواهد بود بلکه آینده‌ای مبهم خواهد داشت.
اخلاق اجتماعی، یگانه مرز زیست مدنی با زیست طبیعی به حساب مي‌آيد و «اخلاق، بنیادی‌ترین صفت مدنیت» است، بنابراین همه دلسوزان به ویژه نخبگان «دانشگاهی» ایران زمین عاجلانه (با کمک ريیس جمهور خرد باور ) باید با ایجاد کار گروه یا شورایی متشکل از نخبگان دانشگاهی به بازسازی، نجات و تعیین و تدوین مبانی نظری و کاربردی نظام اخلاقی جامعه بپردازند.
در ادامه ،دوباره تاكيد مي‌كنيم كه بدون تعصب و غرض و فقط به منظور حفاظت از منافع و امنیت ملی باید پذیرفته شود که نابسامانی اخلاق اجتماعی در جامعه، کشور و نظام را به مثابه طعمه‌اي لذیذ و آسان در معرض دشمنان و بدخواهان ایران قرار می دهد.
تضعیف شدید همدردی، نوع دوستی و برخی باورها در جامعه وآشفتگی، بی‌نظمی و ناهنجاري‌های غیر قابل انکار در نظام اداری، سیاسی، اقتصادی،آموزشی، علمی، فرهنگی و... که همه شهروندان در هر سطحی به‌طور روزمره با آن‌ها سرو کار دارند، علايم و برآیند آسیب شدید و جدی پدیده اخلاق در جامعه است.
اخلاق، اولويت نخست روحاني
اولویت نخست دولت دوازدهم، همه نخبگان در ساحت های گوناگون، متنفذین انتصابی و انتخابی، دلسوزان این آب و خاک کهن و همه شهروندانی که به عزت، سربلندی، اقتدار، توسعه، منافع و امنیت ملی عشق می ورزند، باید ساماندهی، تقویت و به روز رسانی اخلاق کاربردی در جامعه باشد. در غیر این صورت همه امور، اهداف خرد و کلان، تلاش‌هاي دلسوزان، آرزوها و... در یک مسیر دَورانی با آینده‌ای غیر قابل پیش‌بینی و خطر ناک پیش خواهد رفت.