قانون- علي روستايي
قصهگویی موجب رشد هیجانی، عاطفی و سلامت روان کودکان می‌شود. اهمیت قصه‌خوانی برای کودکان مهم‌ترین عامل موفقیت و پیشرفت آن‌ها در زندگی آیندهشان است. در سال‌های اخیر تحقیقات بسیاری درخصوص اهمیت قصه‌خوانی برای کودکان انجام شده و اثرات بسیار مثبت آن در رشد فکری و روانی آن‌ها به اثبات رسیده است. از این‌رو، روانشناسان و کارشناسان تربیتی به والدین توصیه می‌کنند که از همان سال‌های ابتدایی، برای فرزندان‌شان قصه بگویند.
به گزارش قانون،روانشناسان یکی از مهم‌ترین اثرهاي قصهگویی برای کودکان را رشد هیجانی، عاطفی و سلامت روان کودک می‌دانند و معتقدند اهمیت قصه‌خوانی برای کودکان، می‌تواند یکی از مهم‌ترین عوامل موفقیت و پیشرفت آن‌ها در زندگی آیندهشان باشد. ازين‌رو، شاهنامه براي كودكان و نوجوانان ما مي‌تواند همچون گنجي باشد. تنوع مطالب این کتاب- انواع قالب‌های ادبی، اسطوره، قصه، شگفتی‌ها وتمثیل پهلوانان- بر خلاف پر حجم بودنش، مي‌تواندآن را برای نوجوانان بسیار جذاب كند و درس‌هاي بسياري از زندگي به آنان بياموزد.
کودکان و نوجوانان کمتر به سراغ شاهنامه می‌روند. نگارش اين مجموعه به زبان فارسي كهن، استفاده از فونت‌هاي اغلب نستعليق و حجم بسيار زياد آن ،كه چيزي بالغ بر 60 هزار بيت است، باعث شده تا كودكان و نوجوانان از رفتن به سراغ اين مجموعه با ارزش بهراسند. همچنين نبودن راهنماي مناسب كه خود به شاهنامه و زبانش اشراف داشته باشد، از ديگر مشكلات در راه جذب مخاطب خردسال است. اين گنجينه با ارزش چنانچه از سوي يك راهنما و مربي مناسب به كودكان و نوجوانان شناسانده شود، از آنجايي كه سرشار از قصه‌هاي شيرين و پركششي است كه به روزگاران عصر مادی و هخامنشی و حتی پیش از بر آمدن زرتشت مربوط مي‌شود، همچنين از آنجا كه بر زندگی، اخلاق، آیین ها، باورها، آرزوها، عشق ها و دلاوری‌های مردم آن زمان دلالت دارد، مي‌تواند براي اين عزيزان بسيار جذاب و نيز آموزنده باشد. در ضمن از آنجا كه اين قصه‌ها نوعي منطق عملي دارند، و در آن‌ها زندگي روال واقعي خود را طي مي‌كند، می توانند بسیار مهم و مفید واقع شوند.
والدين بايد بدانند كه آشنا کردن جوانان با اندیشه‌های فردوسی، پاشیدن بذر حکمت در روح و ذهن آینده سازان این مرز و بوم است. مي‌دانيم كه پس از گذشت هزار سال هنوز این کتاب، جان‌مایه خودباوری ایرانی است و می‌تواند یاور جوانان ما ، در ساختن و پیشرفت کشور چون گذشته باشد؛ گذشته ای که هنوز مردم با وسایلی همچون رادیو و تلویزیون آشنا نبودند و قهوه‌خانه‌ها برای شنیدن نقالی‌هایي از قصه‌های شاهنامه، محافلي گرم بودند.
قصه‌هایی که از آن درس زندگی می‌گرفتند و از دریچه معنوی آن تنفس می‌کردند و از انسانیتي که تمرکز اصلی این کتاب بر اوست، بهره می بردند؛ از جريان نبرد بين نيكي و بدي. اما امروز کودکان و نوجوانان دسترسی مفیدی به این گنجینه ندارند.
از راهكارهاي كوشش در راستاي آشنا كردن اين عزيزان با اين گنج عظيم معنوي، مي‌توان به موارد زير اشاره كرد:
نقالی
داستانی را که برگزیده‌اید، برای کودکان یا نو جوانان نقالی کنید. نقالی لزوما نباید نقالی سنتی باشد، اما حرکات گوناگون، تغییر صدا، لحن وآهنگ متناسب با حماسه و صحنه های داستان، برای مخاطبان همه گروه های سنی جالب است و شگفتی و کنجکاوی آن هارا بر می انگیزد. هنگام نقالی، اشعاری را از روی شاهنامه بخوانید. در نقل داستان برای گروه های سنی مختلف باید بر بخش‌هایی تکیه کرد که برای آن گروه جالب تر است. برای نمونه، در نقل داستان زال و رودابه برای کودکان، بر بخش کودکی زال تاکید کنید. اما برای نوجوانان، مي‌توانيد روی عشق شور انگیز رودابه و زال، بازدارنده‌ها ی آن و... تاکید بیشتری داشته باشید. می‌توان از مخاطبان خواست که هر یک پاره‌هایی از داستان را آن‌طور که خود برداشت کرده‌اند، نقالی کنند. اشتباه‌های آن ها را در نقل رویدادهای اصلی اصلاح کنیم و بخواهیم دوباره نقل کنند؛ از اشتباه‌های جزيی چشم پوشی کنیم.
نمایش خلاق داستان
مخاطبان را گروه‌بندی کنیم و از آن ها بخواهیم با ساختن ماسک، داستان را نمایش دهند. این کار شور و شوق و تحرک زیادی ایجاد می‌کند.
نقاشی یا كلاژ صحنه‌ها
متناسب با شمار گروه ها، صحنه‌های داستان و رویدادها را به كمك مخاطبان مشخص كنیم . از هر گروه بخواهیم صحنه‌ای را انتخاب کنند و با گواش، پاستیل و رنگ و روغن، آن را در کاغذ A3 به تصویر بكشند. تصویر صحنه‌ها با كلاژ نیز می‌تواند شوق‌انگیز باشد و تحرك و شادی ایجاد كند.
روخوانی شاهنامه
برای كودكان، یک داستان بازنویسی‌شده از شاهنامه را بخوانیم و چند بیت ساده از کتاب را که از پیش انتخاب كرده‌ایم، در جای مناسب با داستان روخوانی كنیم.
برای گروه سنی ۱۱ تا ۱۶ ساله، متن داستان را از روی شاهنامه، بخش‌به بخش بلندخوانی كنیم و از مخاطبان بخواهیم هر كدام ۱۰ تا ۱۵ بیت را روخوانی كنند. با این روش، پس ازحدود ۲۰ جلسه، نوجوانان در حد متوسطِ نزدیک به خوب، توانایی خواندن شاهنامه را پیدا می‌كنند.
مجسمه سازی با گل سفال
ساختن شخصیت‌ها وصحنه داستان ها با گل سفال در گروه های دو تا سه نفره، از شادترین و دلنشین‌ترین مراحل کار برای كودكان و نوجوانان است. تجربه نشان می دهد كه آن ها هنگام کار با هم به یادآوری آنچه خوانده یا شنیده‌اند، می‌پردازند تا بهتر بتوانند آن را با گِل سفال تجسم ببخشند. كودكان پیش‌دبستانی نیز به سراغ كتاب بازنویسی‌شده می‌روند تا تصور خود را کامل كنند.
بازآفرینی داستان
از مخاطبان بخواهیم ماسك‌های شخصیت‌ها را به چهره بزنند یا جلوی خود بگذارند و داستان را هر طور دل‌شان می‌خواهد، بنویسند. این مرحله برای گروه سنی ۱۰ تا ۱۶ سال است.
برگزاری نمایشگاه
پس از کار با چند داستان، از نقاشی‌ها، كلاژ‌ها، فضاسازی‌ها، مجسمه‌های گلی و ماسك‌های ساخته شده نمایشگاهی ترتیب دهیم و همه نوجوانان و كودكان و خانواده‌های‌شان را به بازدید از آن دعوت كنیم.