قانون-احسان‌اقبال‌سعيد
شاید باورش سخت باشد اما یک سال از درگذشت ناباورانه اکبر هاشمی رفسنجانی می گذرد. سیر حوادث در این منطقه از جهان آن چنان تند است که انگار مهیب‌ترین حوادث و رویدادها هم به آسانی در صفحات پرشمار تاریخ از یادها می روند.اما به هر روی هاشمی مردی که پنجاه و اندی سال درمتن مبارزه و سیاست و حکومت قرار داشت یک سال است در میان ومیانه سیاست ایرانی نیست. جالب اینکه هنوز فقدان او یک ساله نشده بود که ابراهیم یزدی و علی اکبر معین فر از همراهان روزهای مبارزه با حکومت پهلوی و همکاران در دولت موقت و مجلس اول و منتقدان بعدی اش نيز دار فانی را وداع گفتند. هاشمی رفسنجانی در روزگار بیماری ابراهیم یزدی به پاس پاک کردن سینه از کینه‌ها و دلخوری های قدیم برادرش محمد هاشمی را با هدیه قرآن کریم به عیادت یزدی فرستاد و طنز روزگار این که یزدی اندکی بیش از خود شیخ بهرمان زیست.
تصویر ماندگار لبخند هاشمی در جایگاه ريیس مجلس در صحنه کتک خوردن معین فر توسط دوتن از نمایندگان در مجلس اول هنوزهم از تصاویر پربازدید آن روزگار است .اما در این نوشته قصد بررسی و تحلیل زندگی سیاسی هاشمی فقید را ندارم که در این یک سال به فراوانی و دقت نوشته شده و قصد دارم به این سوال پاسخ گویم که اگر آیت ا... هاشمي در نوزدهم دی 95 از میان ما نرفته بود و همچنان می زیست چه زیست سیاسی اي را از آن دی تا اين دی از سر می گذرانید؟
آيت‌ا...هاشمي در انتخابات ریاست جمهوری بي‌شك قاطعانه از نامزدی حسن روحانی حمایت می‌کرد و رقبای اصولگرا انتقاد از هاشمی و فرزندانش را از ثقل های تبلیغاتی- تخریبی علیه روحانی قرار می‌دادند و شايد از انباشته خاطرات خود مطالبی بیان می کردند که کارکرد انتخاباتی هم داشت و روحانیونی از جناح مقابل ایشان هم به مقابله و تخریب برمی خاستند.
در قضیه چینش کابینه شايد ایشان ملجا گروه های متفاوت و گاه متعارض می شدند و با مقبولیتی که نزد تیم اعتدال و توسعه داشتند از این مقدار گوشه نشینی اصلاح طلبان در دولت کاسته می شد. در پاسخ به نقش موثر ایشان در پیروزی روحانی شايد فشار بر فرزندان‌شان به ويژه فائزه ومهدی که زیر حکم بوده و هستند، بیشتر می شد. در قضیه گرانی ها نيز شايد به‌طورکلی و نه برخورنده از همه می خواستند که جانب مردم را نگه دارند و به فکر آنان باشند. اما اعتراضات یا اغتشاشات دی 96 از سخت ترین گذرگاه های ایشان می بود، جایی که در آستانه 9 دی خود را آماده حملات تند و تیز بخش هایی از اصولگرایان و کیهان نشینان می کرد با حادثه ای عجیب مواجه می شد که موضع گیری را دشوار می‌کرد. از سویی باید موضع صریح و سخت می گرفت تا از القاب و فشارهایی با عناوینی چون ساکت و سران فتنه و بی بصیرت در امان بماند و از طرفی برای ابراز نظر میان نظرات محسن مصلحت اندیش و فائزه رادیکال انتخاب دشواری داشتند. شايد مانند مشی همیشگی با به رسمیت شناختن حق اعتراض، اغتشاش را محکوم می‌کرد. شاید شهدی که کام هاشمی فقید را شیرین می کرد اعمال و تقابل های احمدی نژاد و یارانش بود که بار دیگر صدق کلام او را در مورد این طیف عیان می‌کرد. هرچه هست امروز آیت ا... هاشمی در میدان سیاست ایران غایب است ولي بي‌شك برخی غایبان همیشه حاضران تاریخند.