قانون- مسئولان اين روزها بيشترين حاشيه‌ها را براي مردم ايجاد مي‌كنند و هر روز با ايجاد ابهاماتي در اداره كشور سبب مي‌شوند تا افكار عمومي درگير معضلاتي شود كه شايد به آن‌ها ارتباطي نيز پيدا نكند. برخي براي آنكه مردم را به ميان درگيري‌هاي خود بكشانند مشكلات و مسائلي را كه مي‌توانند در جلسات خصوصي ميان خودشان حل شود به جامعه آورده و همه ملت را با آن مشغول مي‌كنند. از نامه‌نگاري‌هاي احمدي‌نژاد گرفته تا اختلافات ميان قوا، همه از مسائلي است كه مي‌تواند افكار عمومي را درگير كرده و سبب آشفتگي شود. در تازه‌ترين ماجرايي كه برگرفته از تضاد ديدگاه‌هاي ميان مسئولان است، سوال از روحاني به عنوان رييس‌جمهور ايران هياهويي ايجاد كرده كه مي‌تواند بحران فكري جديدي براي مردم به وجود بياورد. ماجرا به نظر از اين قرار است كه برخي در مجلس تلاش مي‌كنند با تكيه بر دلايلي كه دارند از رييس‌جمهور سوال كنند ولي برخي جريان‌هاي حاضر در دولت از اين اتفاق فرار مي‌كنند و با تمام توان سعي دارند اين كار رخ ندهد.
گروكشي
در همين راستا رسانه‌هاي محافظه‌كار توييتي را منتشر كردند كه براي 15 فوريه بود و از شيطنت‌هاي سياسي خبر مي‌داد. ماجرا از اين قرار بود كه «حسین نقوی حسینی، نماینده مردم ورامین و عضو كميسيون امنيت ملي با اشاره به طرح سوال نمایندگان از رييس جمهور در تويیتر نوشته بود:«وقتی نمایندگان با یک وزیر ملاقات دارند یا از او درخواستی برای حل مشکل حوزه انتخابیه دارند از او خواسته می‌شود فرم انصراف از سوال از ريیس جمهور را پر کند. این تلاش ها انجام شده و همچنان ادامه دارد». اين ادعا تازه نيست و بخشي از آن مربوط به قديم است. در گذشته نيز نقوي حسيني از اين نوع اعتراض‌ها به زبان آورده بود. خاطرمان هست كه تنها چند روز بعد از سالگرد پيروزي انقلاب تسنیم نوشت كه یکی از نمایندگان سوال‌کننده از روحانی جزيیاتی از گروکشی دولت از نمایندگان برای انصراف از سوال از ريیس‌جمهور را تشریح کرد. در آن زمان نيز سیدحسین نقوی‌حسینی كه یکی از نمایندگان سوال‌کننده از رييس‌جمهور است درباره وضعیت مالباختگان موسسات مالی و اعتباری با انتقاد از تعلل هیات‌رييسه مجلس در طرح سوال از رييس‌جمهور در صحن پارلمان، گفته بود كه هیات‌رييسه پارلمان تحت فشار نمایندگان سوال‌کننده از رييس‌جمهور، موضوع سوال را جهت بررسی‌های بیشتر به کمیسیون اقتصادی ارجاع داد؛ البته این کار طبق آیین‌نامه داخلی مجلس بايد ماه‌ها پیش انجام می‌شد. او با بیان اینکه معاونان پارلمانی وزارتخانه‌ها از درخواست‌های نمایندگان برای حل مشکلات مردم در ازای انصراف از سوال از رييس‌جمهور گروکشی می‌کنند، اظهار داشت: متاسفانه معاونان پارلمانی تلاش می‌کنند تا نمایندگان سوال‌کننده از رييس‌جمهور، امضاهای خود را پس بگیرند یا تعداد امضاها به حداقل برسد، به گونه‌اي که به عنوان مثال، وقتی نمایندگانی با یک وزیر ملاقات دارند یا از وی درخواستی برای حل مشکل حوزه انتخابیه‌شان دارند، ابتدا از او می‌خواهند که فرم انصراف از سوال از رييس‌جمهور را پر کنند و از سوال‌شان منصرف شوند؛ این تلاش‌ها انجام شده و دارد انجام هم می‌شود. آن‌ها در تلاش هستند تا امضاهای طرح سوال از رييس‌جمهور به کمتر از حد نصاب برسد و ممکن است این اتفاق نیز بیفتد. نقوی‌حسینی در پایان خاطرنشان کرده بود: امیدواریم کمیسیون اقتصادی مجلس در اسرع وقت به وضعیت طرح سوال از رييس‌جمهور رسیدگی کرده و نتایج آن را اعلام کند، به هر حال نمایندگان سوال‌کننده خواهان تعیین تکلیف سپرده‌گذاران و مالباختگان موسسات اعتباری هستند. در همان زمان احمد انارکی محمدی، نماینده مردم رفسنجان در مجلس شورای اسلامی نيز در اظهاراتي مبهم با اشاره به آخرین وضعیت رسیدگی به سوال تعدادی از نمایندگان از رییس‌جمهور درمورد وضعیت موسسات مالی و اعتباری در کمیسیون اقتصادی مجلس اعلام کرد با توجه به شبهاتی که درمورد لزوم حضور شخص رییس‌جمهور در جلسه پاسخگویی به این سوال نمایندگان یا کفایت حضور نماینده رییس‌جمهور مطرح شده بود، موضوع را به لحاظ آیین‌نامه‌ای بررسی کردیم. وی افزود: آن‌چنان که در آیین‌نامه داخلی آمده اجباری به حضور شخص رییس‌جمهور برای پاسخگویی به سوالات نمایندگان در جلسه کمیسیون نیست و در آیین‌نامه فقط تاکید شده رییس‌جمهور یا نماینده رییس‌جمهور باید در این جلسه حضور به هم رسانده و به سوالات نماینده سوال‌کنندگان پاسخ دهند که درصورت قانع شدن نماینده سوال‌کنندگان، دیگر نیازی به طرح سوال در صحن نیست و در غیر این صورت، بررسی سوال به صحن ارجاع می‌شود. نماینده مردم رفسنجان در مجلس شورای اسلامی همچنین در پاسخ به سوالی درمورد زمان بررسی طرح سوال در کمیسیون اقتصادی خاطرنشان کرد: به هر حال هم اکنون مجلس درگیر بودجه است و جلسات کمیسیون‌های تخصصی برگزار نمی‌شود. بنابر این به احتمال زیاد تا پیش از اتمام کار تصویب لایحه بودجه سال ۹۷ امکان طرح این موضوع نباشد. البته برخی دوستان نیز صحبت‌هایی داشتند که شاید بتوان حین بررسی بودجه، جلسه کمیسیون اقتصادی را به این منظور برگزار کرد. عضو کمیسیون اقتصادی مجلس در واکنش به اظهارات برخی نمایندگان مبنی بر پس گرفتن تعدادی از امضاهای این طرح سوال از رییس‌جمهور گفت: بنابر پیگیری‌هایی که داشتم، تعدادی از سوال‌کنندگان امضای خود را پس گرفته‌اند و این مساله صحت دارد. وی افزود: البته هنوز تعدادی از نمایندگان متقاضی سوال از رییس‌جمهور بر لزوم طرح سوال اصرار دارند اما تعدادی از متقاضیان نیز باتوجه به اقدامات دولت در این راستا، امضای خود را پس گرفتند. انارکی محمدی در پایان تصریح کرد: البته تا این لحظه هنوز این طرح سوال از رییس‌جمهور به اندازه حدنصاب امضا دارد اما امکان دارد درصورت کاهش بیشتر تعداد امضاها و پس گرفتن امضاهای بیشتر ازسوی گروهی دیگر از متقاضیان از حد نصاب بیفتد که در این صورت از دستورکار کمیسیون و صحن علنی مجلس نیز خارج خواهد شد.
لاپوشاني!
به نظر مي‌رسد جريان‌هايي در تلاش هستند كه اين ماجرا به نتيجه نرسد و برخي از نمايندگان مدعي هستند كه سوال از ريیس جمهور در مقطع کنونی ضرورتی ندارد! در همين راستا علی اکبری، ريیس کمیسیون کشاورزی، آب و منابع طبیعی در مجلس با بیان اینکه سوال از رييس جمهور در مقطع کنونی ضرورتی ندارد، گفت: بدون سوال از رييس جمهور نیز می‌توان مسائل را پیگیری کرد. علی اکبری در خصوص ارزیابی از طرح سوال از رييس جمهور، اظهار داشت: سوال از رييس جمهور مانع قانونی ندارد ولی بدون طرح سوال از رييس جمهور نیز می‌توان به مسائل مدنظر پرداخت و پیگیری کرد. رييس کمیسیون کشاورزی، آب و منابع طبیعی در مجلس با بیان اینکه دوستانی که طراح این سوال هستند، می توانند از طریق ارتباطی تنگانگ به حقیقت مطلب دست پیدا کنند که آیا رييس جمهور از همه اختیارات و ظرفیت های موجود برای رفع تنگناها و مشکلات موجود استفاده کرده است یا نه، بیان کرد: به عنوان یک ابزار برای رسیدن به اهداف موضوع سوال نمایندگان، شاید ضرورتی نداشته باشد که سوال از رييس جمهور مطرح شود. وی با بیان اینکه این سوال چند ماه قبل نیز مطرح شد و عده کثیری از سوال کنند گان از طریق گفت‌وگوها متقاعد شدند، افزود: در آن مقطع نمایندگان متقاعد شدند، آنچه لازم و در توان رييس جمهور بوده برای ساماندهی وضعیت اقتصادی، مشکلاتی که صندوق‌های اعتباری داشته را از طریق مدیریت مالی و اداری تا حدودی تعدیل شود و به دلیل همین اقناعی که ایجاد شد، امضاها را پس گرفتند. اکبری با اشاره به اینکه عده ای از نمایندگان دوباره این موضوع را دنبال می‌کنند ولی تصور می‌کنم راه گفت‌وگو بسته نیست، ادامه داد: اگرچه سوال از رييس‌جمهور نیز نوعی از گفت‌وگو است و رييس جمهور در این روند رسمی تر با صدای رسا از خود دفاع می‌کند و استدلال‌های خود را به گوش مردم می‌رساند. نماینده مردم بجنورد در مجلس شورای اسلامی گفت: از آنجایی که ممکن است در طرح سوال از رييس جمهور حواشی ایجاد شود و عده‌ای این مسائل را حمل بر اختلافات داخلی گروه‌ها تلقی کنند، بهتر است از طریق گفت‌وگوی تخصصی و کارشناسی با رييس جمهور، وزرا و معاونان اقتصادی وی، مسائل را دنبال کرد. رييس کمیسیون کشاورزی، آب و منابع طبیعی در مجلس گفت: اگر نمایندگان به این نتیجه رسیدند که از بخش‌هایی از ظرفیت قانونی توسط دولتمردان استفاده نشده که در راس آن رييس جمهور است می‌توان با از ابزار سوال از رييس جمهور مسائل را پیگیری کرد.
زمان خريدن براي يك سوال
پيش از اين علي‌مطهري، نایب رييس مجلس شورای اسلامی هفته گذشته توضیحاتی پیرامون روند طرح سوال از رييس جمهور در مجلس ارائه کرده و گفته بود:اگر تعداد امضای ۷۳ نفر تا هفته آینده حفظ شود شايد طرح سوال از رييس جمهور در صحن به سال ۹۷ موکول شود. علی مطهری با بیان اینکه سوال از رييس جمهور روال خاصی دارد که در آيین نامه داخلی مجلس شورای اسلامی مشخص شده است، گفت: پس از اینکه نمایندگان رييس جمهور در کمیسیون تخصصی حضور می یابند و در برابر نمایندگان سوال کننده توضیحات خود را ارائه می دهند. سوال کنندگان یک هفته فرصت دارند این موضوع را بررسی کنند که آیا از توضیحات نمایندگان رييس جمهور قانع شده اند یا خیر. نایب رييس مجلس شورای اسلامی افزود: اگر پس از یک هفته تعداد امضاها حد نصاب خود را که 73 امضا یعنی یک چهارم کل نمایندگان است حفظ کرده بود رييس جمهور یک ماه فرصت دارد در صحن علنی مجلس حضور یابد و توضیحات خود را ارائه دهد. وی با بیان اینکه گزارش کمیسیون تخصصی تاثیری در سوال از رييس جمهور ندارد، ادامه داد: کمیسیون می تواند از جلسه گزارشی به هیات رييسه ارائه دهد اما نظر کمیسیون تاثیری در روند سوال نمی گذارد و تنها اگر پس از یک هفته تعداد این امضاها باقی مانده بود این سوال مطرح می شود.
قانون استثنا ندارد
قانون، قانون است و نبايد هر زماني كه به نفع بود از آن استفاده و هرگاه به ضرر ما بود به آن پشت كنيم. در گذشته نيز اشاره كرده بوديم با تركيب نمايندگاني كه در جلسه بررسي سوال از روحاني مشاهده شده بود، سياسي خواندن سوال از رييس‌جمهور قابل قبول نيست. روحاني بهتر است براي پاسخگويي و بيان حقيقت مربوط به پشت‌پرده مسائل مبهم موسسات و ساير مشكلات مالي به مجلس برود و بدون تعارف تمام مقصران رويدادهاي مشكل‌ساز در كشور را از تريبون خانه‌‌ملت بيان كند. اينكه برخي سعي مي‌كنند تا سوال از رييس‌جمهور همچنان به صورت تابو باقي بماند اقدامي نامناسب است و بايد كمك كنند تا اصل 88 قانون اساسي نيز مانند اصول ديگر پيگيري شود و به نتيجه برسد. اگر با هر بهانه‌اي جلوي اجراي اين اصل گرفته شود، نهادهاي ديگر مي‌توانند با استناد به اين ماجرا سنگ‌هاي فراواني برسرراه اصول ديگر مانند اصل‌هاي 59 و 27 بيندازند. دوست و مخالف روحاني نيز به اين موضوع اعتقاد دارند و مي‌گويند كه نبايد سوال از رييس‌جمهور را تابو دانست. براي مثال الهه‌كولايي از اعضاي شوراي‌سياست‌گذاري اصلاح‌طلبان و از نزديكان به دولت در گفت‌وگويي با ايسنا درباره کسانی که خواستار طرح سوال از ريیس جمهور شده‌اند، گفته بود كه سوال از ريیس‌جمهور از جمله حقوقی است که به ملت و نمایندگان ملت داده شده است. پرسش از منتخب ملت حق نمایندگان مجلس است و تعارضی با اجرایی شدن اصل 59 و برگزاری رفراندوم ندارد؛ اگر لازم باشد بي‌شك ريیس جمهور به آن تن خواهد داد. محمدمهدی زاهدی، رييس كميسيون آموزش مجلس از منتقدان دولت روحاني نيز، در خصوص ارزیابی از طرح سوال از ريیس جمهور، اظهار داشت: در کشور ما قانون اساسی، اسناد بالادستی و قوانین عادی وجود دارد؛ سوال از ريیس جمهور نیز امری قانونی و به طور کلی موضوع خوبی است. ريیس کمیسیون آموزش و تحقیقات مجلس ضمن تشریح مزایای طرح سوال از ريیس جمهور، بیان کرد: ممکن است نقطه نظرات منفی نسبت به عملکرد دولت وجود داشته باشد و ريیس جمهور با حضور در مجلس و پاسخگویی شفاف به این مسائل، نقاط ابهام را روشن می‌کند. وی با بیان اینکه این شرایط به نفع دولت، مجلس است، افزود: پاسخ هایی که ريیس‌جمهور می‌دهد مردم را آگاه و از فضا سازی علیه دولت نیز جلوگیری می‌کند، سوال از ريیس جمهور را در جهت تامین منافع ملی می دانم. زاهدی با بیان اینکه طرح سوال از آقای روحانی فضای سنگینی را که در مورد سوال از ريیس جمهور وجود دارد از بین می‌برد، ادامه داد: نمایندگان مجلس و دولتمردان افراد عاقلی هستند که منافع ملی را لحاظ می‌کنند.نماینده مردم کرمان و راور در مجلس شورای اسلامی با بیان اینکه اگر سوال از ريیس‌جمهور در فضایی آرام و به دور از جنجال باشد نتایج مثبتی را به دنبال دارد، گفت: نباید فضاسازی‌های سیاسی را در این مسائل مهم دخالت دهیم زیرا این فضا مانع از تبیین عملکرد دولت برای مردم می‌شود.عضو فراکسیون نمایندگان ولایی با اشاره به اینکه برخی به عمد فضاسازی می کنند و برخی نیز اغراض سیاسی دارند تا از آب گل آلود ماهی بگیرند، بیان کرد: باید از ظرفیت های قانونی استفاده کنیم ولی همه طرف های درگیر باید در محضر خدا منافع ملی را مدنظر داشته باشند نه اینکه اغراض سیاسی را پیگیری کنند.